Lale Çiçeği

Lale türlü renklerde güzel çiçekler veren bir süs bitkisidir. Anavatanı Batı Asya olan lale, ilk olarak Türkiye’de süs bitkisi olarak yetiştirilmiştir. Bu arada bir hayli geliştirilmiştir. Çiçek ilk defa XVI. yy’da yurdumuzdan Avrupa’ya götürülmüştür. Lale çiçeğinin adı da Avrupa dillerinde, biçimi sarığı andırdığı için ‘tülbent’ sözünden geçmiş laleye ‘tulibe’ denilmiştir. Yurdumuzda en çok XVII. yy’da lale yetiştirme işine büyük önem verilmiştir. En güzel laleler İstanbul Saraylarının başlıca süsü haline gelmiştir. O zaman çiçek meraklılarının en büyük gayesi görülmemiş renklerde yeni laleler yetiştirmekti.

Her lale cinsinin bir adı olup bugüne kadar gelen kaynaklara göre 500’den çok lale çeşidine ad verilmiştir. Lalenin böylesine geniş bir yayılış alanı bulması süsleme sanatlarında, mimarlıkta motif olarak kullanılmasını da sağlamıştır. Çeşme, camii ve türbelerde birçok lale motifleri kullanılmaktadır. Birçok süsleme eserlerinde lale motifleri işlenmiştir. Lale zambakgillerdendir. Yaprakları uzun mızraksıdır. Sapının üstünde bir tek çiçek bulunur. Çiçekler çok çeşitli renklerde olduğu gibi alacalı da olabilir. Lale soğandan yetişir, ilkbaharda çiçek açar. Lale soğanları sonbaharda dikilmelidir. Toprak oldukça kumlu gübreli olmalıdır. Ancak usta çiçekçiler tohumdan lale yetiştirebilir. Tohumdan çıkan bitkiler 3-6 yıl arası çiçek vermezler. Sonbaharda dikilen lale soğanlarından yeni bitki çıktıktan sonra soğanlar çürür yerine yeni soğanlar meydana gelir. Kışın lale soğanları soğuktan kaçarak toprağın derinliklerine çekilirler. Her soğandan bir tek lale çıkar. Laleler katmerli yada yalın kat olur. Çiçek gündüzün güneş ışığının etkisiyle iyice açılır, akşamları yeniden toparlanır.